Summary: The Pre-Aristotelian Formal Logic

Część I - Logika formalna przed Arystotelesem

  1. Wstęp
  2. Objaśnienia ważniejszych pojęć
  3. Wybrane dotychczasowe ujęcia przedarystotelesowej logiki formalnej
  4. Plan badań i metodologia
  5. Opis zgromadzonego materiału źródłowego
  6. Fragmenta praearistotelicorum — przykłady
  7. Analiza wyników
  8. Rozstrzygnięcia
  9. Bibliografia

Część II - Katalog przedarystotelesowych fragmentów logicznych

I. Fragmenta prearistotelicorum

  1. Układ pozycji katalogowej
  2. System przyjęty w formalizacji
  3. Reguły logiczne znalezione u prearystotelików
  4. Kanon pism prearystotelików
  5. Spis znalezionych fragmentów logicznych w pismach prearystotelików
  6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików
  7. Dodatek 1.: fragmenty logiczne we fragmentach presokratyków
  8. Dodatek 2.: fragmenty logiczne w pismach pseudoplatońskich

II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

11. Herodot, Dzieje VII, 8γ1–3

Kserkses, król Persji, przedstawia swe plany podboju Grecji:

8γ1εἰ τούτους τε καὶ τοὺς τούτοισι πλησιοχώρους καταστρεψόμεϑα, οἳ Πέλοπος τοῦ Φρυγὸς νέμονται χώρην, γῆν τὴν Περσίδα ἀποδέξομεν τῷ Διὸς αἰϑέρι ὁμουρέουσαν. 2οὐ γὰρ δὴ χώρην γε οὐδεμίαν κατόψεται ἥλιος ὁμουρέουσαν τῇ ἡμετέρῃ, ἀλλά σϕεας πάσας ἐγὼ ἅμα ὑμῖν μίαν χώρην ϑήσω, διὰ πάσης διεξελϑὼν τῆς Εὐρώπης. 3πυνϑάνομαι γὰρ ὧδε ἔχειν, οὔτε τινὰ πόλιν ἀνδρῶν οὐδεμίαν οὔτε ἔϑνος οὐδὲν ἀνϑρώπων ὑπολείπεσϑαι, τὸ ἡμῖν οἷόν τε ἔσται ἐλϑεῖν ἐς μάχην, τούτων τῶν κατέλεξα ὑπεξαραιρημένων. οὕτω οἵ τε ἡμῖν αἴτιοι ἕξουσι δούλιον ζυγὸν οἵ τε ἀναίτιοι.

1.

εἰ τούτους τε καὶ τοὺς τούτοισι πλησιοχώρους καταστρεψόμεϑα, οἳ Πέλοπος τοῦ Φρυγὸς νέμονται χώρην, γῆν τὴν Περσίδα ἀποδέξομεν τῷ Διὸς αἰϑέρι ὁμουρέουσαν (8γ1)

Περσίς καταστρέψεται τὴν ῞Ελλένας καὶ Φρύγας → Περσίς αἰϑέρι ὁμουρέουσει

Persja podbije Grecję i Frygię → Persja będzie sięgać nieba

2., 3., 4., 5., R2.1.5

2.

ἀποδέξομεν τῷ Διὸς αἰϑέρι ὁμουρέουσαν (8γ1) οὐ γὰρ δὴ χώρην γε οὐδεμίαν κατόψεται ἥλιος ὁμουρέουσαν τῇ ἡμετέρῃ (8γ2)

Περσίς χώρην οὐδεμίαν σχέσει → Περσίς αἰϑέρι ὁμουρέουσει

Persja nie będzie miała granic → Persja będzie sięgać nieba

Zał.

3.

οὐ […] δὴ χώρην […] οὐδεμίαν κατόψεται ἥλιος ὁμουρέουσαν τῇ ἡμετέρῃ, ἀλλά σϕεας πάσας ἐγὼ ἅμα ὑμῖν μίαν χώρην ϑήσω (8γ2)

Περσίς πάντα καταστρέψεται → Περσίς χώρην οὐδεμίαν σχέσει

Persja podbije wszystko → Persja nie będzie miała granic

Zał.

4.

σϕεας πάσας ἐγὼ ἅμα ὑμῖν μίαν χώρην ϑήσω, διὰ πάσης διεξελϑὼν τῆς Εὐρώπης (8γ2)

Περσίς πάσαν Εὐρώπην καταστρέψεται → Περσίς πάντα καταστρέψεται

Persja podbije całą Europę → Persja podbije wszystko

Zał.

5.

οὔτε τινὰ πόλιν ἀνδρῶν οὐδεμίαν οὔτε ἔϑνος οὐδὲν ἀνϑρώπων ὑπολείπεσϑαι, τὸ ἡμῖν οἷόν τε ἔσται ἐλϑεῖν ἐς μάχην, τούτων τῶν κατέλεξα ὑπεξαραιρημένων (8γ3)

Περσίς καταστρέψεται τὴν ῞Ελλένας καὶ Φρύγας → Περσίς πάσαν Εὐρώπην καταστρέψεται

Persja podbije Grecję i Frygię → Persja podbije całą Europę

Zał.

(Hammer)

Jeżeli podbijemy ich i ich sąsiadów, którzy zamieszkują kraj Frygijczyka Pelopsa, sprawimy, że ziemia perska będzie graniczyła z eterem Zeusa. Bo istotnie słońce nie ujrzy żadnego kraju, który by z naszym graniczył, lecz wszystkie je z wami połączę w jedyny kraj, przeszedłszy przez całą Europę. Wszak sprawa, jak słyszę, tak się przedstawia, że nie pozostanie żadne miasto, żaden lud na świecie, który by zdołał wdać się w bój z nami — skoro tych, o których mówiłem, usuniemy. W ten sposób zarówno winni wobec nas, jak i niewinni będą dźwigali jarzmo niewoli.


Prehistoria logiki formalnej to praca doktorska Marka Jerzego Minakowskiego, obroniona 5.11.1998 na Uniwersytecie Jagiellońskim (pod oryginalnym tytułem: Logika formalna przed Arystotelesem).
Przeniesiona z wersji oryginalnej (WordPerfect 6.1) do HTML w roku 2000, bez zmian w tekście (początkowo pod adresem ancientlogic.republika.pl, obecnie logika.minakowski.pl)
Licencja Creative Commons
Prehistoria logiki formalnej by Marek Jerzy Minakowski is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Unported License.