II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

117. Platon, Gorgiasz 474c4–d2

Sokrates dowiaduje się od Polosa, że o ile czynienie niesprawiedliwości (krzywdzenie) jest brzydsze od jego doznawania (doznawania krzywdy), to wcale nie jest gorsze.

Sokrates, Polos:

^474c4ΣΩ. Λέγε δή μοι, ἵν' εἰδῇς, ὥσπερ ἂν εἰ ἐξ ἀρχῆς σε ⁵ἠρώτων· πότερον δοκεῖ σοι, ὦ Πῶλε, κάκιον εἶναι, τὸ ⁶ἀδικεῖν ἢ τὸ ἀδικεῖσϑαι;

ΠΩΛ. Τὸ ἀδικεῖσϑαι ἔμοιγε.

⁷ΣΩ. Τί δὲ δή; αἴσχιον πότερον τὸ ἀδικεῖν ἢ τὸ ἀδικεῖσϑαι; ⁸ἀποκρίνου.

ΠΩΛ. Τὸ ἀδικεῖν.

ΣΩ. Οὐκοῦν καὶ κάκιον, ⁹εἴπερ αἴσχιον.

ΠΩΛ. ῞Ηκιστά γε.

ΣΩ. Μανϑάνω· οὐ ^d1ταὐτὸν ἡγῇ σύ, ὡς ἔοικας, καλόν τε καὶ ἀγαϑὸν καὶ κακὸν ²καὶ αἰσχρόν.

ΠΩΛ. Οὐ δῆτα.

1.

δοκεῖ σοι […] κάκιον εἶναι, τὸ ἀδικεῖν ἢ τὸ ἀδικεῖσϑαι; (474c5) τὸ ἀδικεῖσϑαι (474c6)

τὸ ἀδικεῖσϑαι τοῦ ἀδικεῖν ⊆ κάκιον

krzywdzenie od krzywdy ⊆ gorsze

Zał.

2.

αἴσχιον πότερον τὸ ἀδικεῖν ἢ τὸ ἀδικεῖσϑαι; (474c7) Τὸ ἀδικεῖν (474c8)

τὸ ἀδικεῖσϑαι τοῦ ἀδικεῖν ∥ αἴσχιον

krzywdzenie od krzywdy ∥ brzydsze

Zał.

3.

οὐ ταὐτὸν […] καλόν τε καὶ ἀγαϑὸν καὶ κακὸν καὶ αἰσχρόν (474c9–d2)

αἴσχιον ≠ κάκιον

brzydsze ≠ gorsze

1., 2., R1.3.7.1

(Siwek)

Sokrates: Powiedz mi zatem, a będziesz wiedział, jakbym cię od początku zaczął pytać: co z dwojga wydaje ci się, Polosie, gorsze — popełnić niesprawiedliwość czy ją znosić?

Polos: Wydaje mi się, że znosić.

Sokrates: A co jest szpetniejsze? Czy popełnić niesprawiedliwość, czy ją znosić? Odpowiedz.

Polos: Popełnić niesprawiedliwość.

Sokrates: A zatem, jeśli szpetniejsze, to i gorsze?

Polos: Wcale nie.

Sokrates: Rozumiem; jak się wydaje, nie uważasz, by tym samym było dobro i piękno, szpetota i zło.

Polos: Nie, wcale.

(Jowett)

Soc. Tell me, then, and you will know, and let us suppose that I am beginning at the beginning: which of the two, Polus, in your opinion, is the worst? — to do injustice or to suffer?

Pol. I should say that suffering was worst.

Soc. And which is the greater disgrace? — Answer.

Pol. To do.

Soc. And the greater disgrace is the greater evil?

Pol. Certainly not.

Soc. I understand you to say, if I am not mistaken, that the honourable is not the same as the good, or the disgraceful as the evil?

Pol. Certainly not.