Summary: The Pre-Aristotelian Formal Logic

Część I - Logika formalna przed Arystotelesem

  1. Wstęp
  2. Objaśnienia ważniejszych pojęć
  3. Wybrane dotychczasowe ujęcia przedarystotelesowej logiki formalnej
  4. Plan badań i metodologia
  5. Opis zgromadzonego materiału źródłowego
  6. Fragmenta praearistotelicorum — przykłady
  7. Analiza wyników
  8. Rozstrzygnięcia
  9. Bibliografia

Część II - Katalog przedarystotelesowych fragmentów logicznych

I. Fragmenta prearistotelicorum

  1. Układ pozycji katalogowej
  2. System przyjęty w formalizacji
  3. Reguły logiczne znalezione u prearystotelików
  4. Kanon pism prearystotelików
  5. Spis znalezionych fragmentów logicznych w pismach prearystotelików
  6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików
  7. Dodatek 1.: fragmenty logiczne we fragmentach presokratyków
  8. Dodatek 2.: fragmenty logiczne w pismach pseudoplatońskich

II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

122. Platon, Gorgiasz 521b4–c2

Rozumowanie nie do końca ścisłe, ale za to bardzo zwięzłe. Rekapitulacyjna zwięzłość może usprawidliwić nieformalność wywodu.

Sokrates:

521b4ΣΩ. Μὴ εἴπῃς ὃ πολλάκις εἴρηκας, ὅτι ἀποκτενεῖ με 5ὁ βουλόμενος, ἵνα μὴ αὖ καὶ ἐγὼ εἴπω, ὅτι Πονηρός γε 6ὢν ἀγαϑὸν ὄντα· μηδ' ὅτι ἀϕαιρήσεται ἐάν τι ἔχω, ἵνα 7μὴ αὖ ἐγὼ εἴπω ὅτι ᾿Αλλ' ἀϕελόμενος οὐχ ἕξει ὅτι χρή8σεται αὐτοῖς, ἀλλ' ὥσπερ με ἀδίκως ἀϕείλετο, οὕτως καὶ c1λαβὼν ἀδίκως χρήσεται, εἰ δὲ ἀδίκως, αἰσχρῶς, εἰ δὲ 2αἰσχρῶς, κακῶς.

1.

ὥσπερ με ἀδίκως ἀϕείλετο, οὕτως καὶ λαβὼν ἀδίκως χρήσεται (521b8–c1)

ἀδίκως με ἀϕείλετο → λαβὼν ἀδίκως χρήσεται

niesprawiedliwie mnie pozbawił → niesprawiedliwie będzie się tym posługiwał

Zał.

2.

εἰ […] ἀδίκως, αἰσχρῶς (521c1)

λαβὼν ἀδίκως χρήσεται → λαβὼν αἰσχρῶς χρήσεται

niesprawiedliwie będzie się tym posługiwał → haniebnie będzie się tym posługiwał

Zał.

3.

εἰ […] αἰσχρῶς, κακῶς (521c1–2)

λαβὼν αἰσχρῶς χρήσεται → λαβὼν κακῶς χρήσεται

haniebnie będzie się tym posługiwał → źle będzie się tym posługiwał

Zał.

4.

ἀϕελόμενος οὐχ ἕξει ὅτι χρήσεται αὐτοῖς (521b7–8)

ἀδίκως με ἀϕείλετο → λαβὼν κακῶς χρήσεται

niesprawiedliwie mnie pozbawił → źle będzie się tym posługiwał

1., 2., 3., R2.1.4

(Siwek)

Sokrates: Nie mów mi tego, co już tyle razy powtarzałeś, że zabije mnie każdy, kto zechce; ja ci bowiem odpowiem, że to łotr zabiłby człowieka dobrego; ani że mogę być pozbawiony tego, co posiadam, bym ci znów nie odpowiedział, iż ten, kto mnie ograbi, nie będzie miał z tego żadnego pożytku ani nie będzie wiedział, jak tego użyć; ponieważ ograbiłby mnie niesprawiedliwie, to i z tego, co zabrał, zrobiłby niesprawiedliwy użytek, a skoro niesprawiedliwy, to i haniebny, a jeśli haniebny, to i zły.

(Jowett)

Soc. Do not repeat the old story-that he who likes will kill me and get my money; for then I shall have to repeat the old answer, that he will be a bad man and will kill the good, and that the money will be of no use to him, but that he will wrongly use that which he wrongly took, and if wrongly, basely, and if basely, hurtfully.


Prehistoria logiki formalnej to praca doktorska Marka Jerzego Minakowskiego, obroniona 5.11.1998 na Uniwersytecie Jagiellońskim (pod oryginalnym tytułem: Logika formalna przed Arystotelesem).
Przeniesiona z wersji oryginalnej (WordPerfect 6.1) do HTML w roku 2000, bez zmian w tekście (początkowo pod adresem ancientlogic.republika.pl, obecnie logika.minakowski.pl)
Licencja Creative Commons
Prehistoria logiki formalnej by Marek Jerzy Minakowski is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Unported License.