II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

127. Platon, Hippiasz większy 295e5–10

Sokrates z Hippiaszem szukają definicji piękna.

Sokrates, Hippiasz:

^295e5ΣΩ. ᾿Ορϑῶς ἄρα νῦν λέγομεν ὅτι τυγχάνει παντὸς ὂν ⁶μᾶλλον καλὸν τὸ χρήσιμον;

ΙΠ. ᾿Ορϑῶς μέντοι, ὦ Σώ⁷κρατες.

ΣΩ. Οὐκοῦν τὸ δυνατὸν ἕκαστον ἀπεργάζεσϑαι, εἰς ⁸ὅπερ δυνατόν, εἰς τοῦτο καὶ χρήσιμον, τὸ δὲ ἀδύνατον ⁹ἄχρηστον;

ΙΠ. Πάνυ γε.

ΣΩ. Δύναμις μὲν ἄρα καλόν, ¹⁰ἀδυναμία δέ αἰσχρόν;

ΙΠ. Σϕόδρα γε.

1.

παντὸς ὂν […] καλὸν τὸ χρήσιμον (295e5–6)

χρήσιμον = καλόν

przydatne = piękne

Zał.

2.

τὸ δυνατὸν ἕκαστον […] χρήσιμον (295e7–8)

δυνατόν ⊆ χρήσιμον

zdolne ⊆ przydatne

Zał.

3.

τὸ δὲ ἀδύνατον ἄχρηστον (295e8–9)

ἀδύνατον ∥ χρήσιμον

niezdolne ∥ przydatne

Zał.

4.

Δύναμις μὲν ἄρα καλόν (295e9)

δυνατόν ⊆ καλόν

zdolne ⊆ piękne

1., 2., R1.2.1.4

5.

ἀδυναμία δέ αἰσχρόν (295e10)

ἀδύνατον ∥ καλόν

niezdolne ∥ piękne

1., 3., R1.2.8.4

(Witwicki)

sokrates. Więc słusznie teraz mówimy, że na wszelki sposób to, co przydatne, jest piękne?

hippiasz. Słusznie doprawdy, Sokratesie.

sokrates. A nieprawdaż, że to, co zdolne coś zrobić, jest i przydatne do tego, do czego jest zdolne, a co niezdolne, to nieprzydatne?

hippiasz. Tak jest.

sokrates. Zatem moc to piękno, a niemoc to brzydota?

hippiasz. Bardzo stanowczo tak!