II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

13. Herodot, Dzieje VIII, 61,1–2

Persowie podbili Ateny. Temistokles, wódz floty Ateńskiej, namawia innych Greków, by stoczyć bitwę pod Salaminą. Wywiązuje się dyskusja z dowódcą Koryntian; Herodot opisuje argumentację Temistoklesa jako „dowód logiczny” — w tłumaczeniu Hammera. Niestety żadne logiczne środki dowodowe nie są tu użyte. Pozostawiam ten fragment nie sformalizowany.

^{VIII, 61,1}ταῦτα λέγοντος Θεμιστοκλέος αὖτις ὁ Κορίνϑιος ᾿Αδείμαντος ἐπεϕέρετο, σιγᾶν τε κελεύων τῷ μή ἐστι πατρὶς καὶ Εὐρυβιάδην οὐκ ἐῶν ἐπιψηϕίζειν ἀπόλι ἀνδρί· πόλιν γὰρ τὸν Θεμιστοκλέα παρεχόμενον ἐκέλευε οὕτω γνώμας συμγάλλεσϑαι. ταῦτα δέ οἱ προέϕερε, ὅτι ἡλώκεσάν τε καὶ κατείχοντο αἱ ᾿Αϑῆναι. ²τότε δὴ ὁ Θεμιστοκλέης κεῖνόν τε καὶ τοὺς Κορινϑίους πολλά τε καὶ κακὰ ἔλεγε, ἑωυτοῖσί τε ἐδήλου λόγῳ ὡς εἴη καὶ πόλις καὶ γῆ μέζων ἤ περ ἐκείνοισι, ἔστ' ἂν διηκόσιαι νέες σϕι ἔωσι πεπληρωμέναι· οὐδαμοὺς γὰρ ῾Ελλήνων αὐτοὺς ἐπιόντας ἀποκρούσεσϑαι.

(Hammer)

Gdy Temistokles to powiedział, znów napadł na niego Koryntyjczyk Adejmantos, każąc milczeć temu, kto nie ma żadnej ojczyzny [jako uciekinier wojenny — MJM], i wzywając Eurybiadesa, aby bezdomnemu mężowi nie pozwolił zabierać głosu; niech bowiem Temistokles wymieni naprzód swe miasto, a potem dopiero dołączy swe zdanie. To zaś mu zarzucił, ponieważ Ateny były zdobyte i w mocy nieprzyjaciół. Wtedy to Temistokles pod jego i Koryntyjczyków adresem wypowiedział wiele złorzeczeń i dowiódł logicznie, że jego ziomków miasto i kraj większe są niż Koryntyjczyków, póki mają dwieście uzbrojonych okrętów. Wszak żaden lud Hellenów nie zdołałby ich ataku odeprzeć.