II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

131. Platon, Hippiasz większy 303e8–304a3

Sokrates obala tezę, że piękno to jest przyjemność pożyteczna. Końcówka niedopowiedziana, ale oczywista: sapienti sat.

Sokrates, Hippiasz:

^303e8ΣΩ. ”Τοῦτ' ἄρα,” ϕήσει, ”λέγετε δὴ τὸ καλὸν εἶναι, ⁹ἡδονὴν ὠϕέλιμον;” ᾿Εοίκαμεν, ϕήσω ἔγωγε· σὺ δέ;

¹⁰ΙΠ. Καὶ ἐγώ.

¹¹ΣΩ. ”Οὐκοῦν ὠϕέλιμον,” ϕήσει, ”τὸ ποιοῦν τἀγαϑόν, τὸ ¹²δὲ ποιοῦν καὶ τὸ ποιούμενον ἕτερον νυνδὴ ἐϕάνη, καὶ εἰς ¹³τὸν πρότερον λόγον ἥκει ὑμῖν ὁ λόγος; οὔτε γὰρ τὸ ἀγαϑὸν ἂν ^304a1εἴη καλὸν οὔτε τὸ καλὸν ἀγαϑόν, εἴπερ ἄλλο αὐτῶν ἑκάτερόν ²ἐστι.” Παντός γε μᾶλλον, ϕήσομεν, ὦ ῾Ιππία, ἂν σωϕρο³νῶμεν· οὐ γάρ που ϑέμις τῷ ἀρϑῶς λέγοντι μὴ συγχωρεῖν.

1.

λέγετε δὴ τὸ καλὸν εἶναι, ἡδονὴν ὠϕέλιμον (303e8–9)

καλὀν ⊆ ὠϕέλιμον

piękno ⊆ pożyteczne

Hp.

2.

ὠϕέλιμον […] τὸ ποιοῦν τἀγαϑόν (303e11)

ὠϕέλιμον ⊆ ποιοῦν ἀγαϑόν

pożyteczne ⊆ robiące dobro

Zał.

3.

τὸ δὲ ποιοῦν καὶ τὸ ποιούμενον ἕτερον νυνδὴ ἐϕάνη (303e12)

ποιοῦν x || x

robiące x || x

Zał.

4.

οὔτε γὰρ τὸ ἀγαϑὸν ἂν εἴη καλὸν (303e13–304a1)

ἀγαϑόν ∥ καλόν

dobro ∥ piękno

1., 2., 3., R1.2.4.8

5.

οὔτε τὸ καλὸν ἀγαϑόν (304a1)

καλόν ∥ ἀγαϑόν

piękno ∥ dobro

1., 2., 3., R1.2.4.7

[6.

ἀγαϑόν = καλόν

dobro = piękno

Zał.]

[7.

καλόν ⊈ ὠϕέλιμον

piękno ⊈ pożyteczne

1., 4., 5., 6., R4.3]

(Witwicki)

sokrates. Więc to, powie, nazywacie pięknem: przyjemność pożyteczną? Zdaje się, że tak, odpowiem ja przynajmniej. A ty?

hippiasz. I ja.

sokrates. Nieprawdaż, powie: to, co pożyteczne, to jest to, co robi dobro, a to, co robi, i to, co jest robione okazało się, no teraz przecież, czymś różnym i oto do pierwszego zdania powraca nasze rozważanie; bo ani dobro nie może chyba być pięknem, ani piękno dobrem, jeśli każde z nich jest czymś innym niż drugie. Pewnie, że raczej tak, powiemy, Hippiaszu, jeżeli się spokojnie zastanowimy; nie wypada przecież nie zgodzić się z tym, co słusznie mówi.