II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

30. Ksenofont, Cyropedia VI, 1, 41

Araspas tłumaczy się Cyrusowi, dlaczego nie mógł się powstrzymać od miłości do pięknej Panthei.

^{VI, 1, 41}῏Η καὶ δυνήσῃ ἀπολιπεῖν, ἔϕη, τὴν καλὴν Πάνϑειαν; Δύο γάρ, ἔϕη, ὦ Κῦρε, σαϕῶς ἔχω ψυχάς· νῦν τοῦτο πεϕιλοσόϕηκα μετὰ τοῦ ἀδίκου σοϕιστοῦ τοῦ ῎Ερωτος. οὐ γὰρ δὴ μία γε οὖσα ἅμα ἀγαϑή τέ ἐστι καὶ κακή, οὐδ' ἅμα καλῶν τε καὶ αἰσχρῶν ἔργων ἐρᾷ καὶ ταὐτὰ ἅμα βούλεταί τε καὶ οὐ βούλεται πράττειν, ἀλλὰ δῆλον ὅτι δύο ἐστὸν ψυχά, καὶ ὅταν μὲν ἡ ἀγαϑὴ κρατῇ, τὰ καλὰ πράττεται, ὅταν δὲ ἡ πονηρά, τὰ αἰσχρὰ ἐπιχειρεῖται. νῦν δὲ ὡς σὲ σύμμαχον ἔλαβε, κρατεῖ ἡ ἀγαϑὴ καὶ πάνυ πολύ.

Niestety, nic nie wiem na temat rachunku logicznego, w którym dałoby się sformalizować to rozumowanie: ze sprzeczności wynika, że należy przeprowadzić dystynkcję.

(Loeb)

”And will you be able to give up the beautiful Panthea?” asked Cyrus.

”Yes, Cyrus,” said he; ”for I evidently have two souls. I have now worked out this doctrine of philosophy in the school of that crooked sophist, Eros. For if the soul is one, it is not both good and bad at the same time, neither can it at the same time desire the right and the wrong, nor at the same time both will and not will to do the same things; but it is obvious that there are two souls, and when the good one prevails, what is right is done; but when the bad one gains the ascendency, what is wrong is attempted. And now, since she has taken you to be her ally, it is the good soul that has gained the mastery, and that completely.”