Summary: The Pre-Aristotelian Formal Logic

Część I - Logika formalna przed Arystotelesem

  1. Wstęp
  2. Objaśnienia ważniejszych pojęć
  3. Wybrane dotychczasowe ujęcia przedarystotelesowej logiki formalnej
  4. Plan badań i metodologia
  5. Opis zgromadzonego materiału źródłowego
  6. Fragmenta praearistotelicorum — przykłady
  7. Analiza wyników
  8. Rozstrzygnięcia
  9. Bibliografia

Część II - Katalog przedarystotelesowych fragmentów logicznych

I. Fragmenta prearistotelicorum

  1. Układ pozycji katalogowej
  2. System przyjęty w formalizacji
  3. Reguły logiczne znalezione u prearystotelików
  4. Kanon pism prearystotelików
  5. Spis znalezionych fragmentów logicznych w pismach prearystotelików
  6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików
  7. Dodatek 1.: fragmenty logiczne we fragmentach presokratyków
  8. Dodatek 2.: fragmenty logiczne w pismach pseudoplatońskich

II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

31. Ksenofont, Cyropedia VIII, 4, 19–21

Cyrus ucztuje z towarzyszami. Wśród żartów i dowcipów Cyrus „zakłada biuro matrymonialne”.

VIII, 4, 19καὶ ὁ Χρυσάντας ἔϕη· Λέγε δὴ πρὸς τῶν ϑεῶν ποίαν τινά μοι γυναῖκα οἴει συναρμόσειν κάλλιστα.

20Πρῶτον μέν, ἔϕη, μικράν· μικρὸς γὰρ καὶ αὐτὸς εἶ· εἰ δὲ μεγάλην γαμεῖς, ἤν ποτε βούλῃ αὐτὴν ὀρϑὴν ϕιλῆσαι, προσάλλεσϑαί σε δεήσει ὥσπερ τὰ κυνάρια.

Τοῦτο μὲν δή, ἔϕη, ὀρϑῶς προνοεῖς· καὶ γὰρ οὐδ' ὁπωστιοῦν ἁλτικός εἰμι.

21῎Επειτα δ', ἔϕη, σιμὴ ἄν σοι ἰσχυρῶς συμϕέροι.

Πρὸς τί δὴ αὖ τοῦτο;

῞Οτι, ἔϕη, σὺ γρυπὸς εἶ· πρὸς οὖν τὴν σιμότητα σάϕ' ἴσϑι ὅτι ἡ γρυπότης ἄριστ' ἂν προσαρμόσειε.

Λέγεις σύ, ἔϕη, ὡς καὶ τῷ εὖ δεδειπνηκότι ὥσπερ καὶ ἐγὼ νῦν ἄδειπνος ἂν συναρμόττοι.

Ναὶ μὰ Δί', ἔϕη ὁ Κῦρος· τῶν μὲν γὰρ μεστῶν γρυπὴ ἡ γαστὴρ γίγνεται, τῶν δὲ ἀδείπνων σιμή.

1.

μικρὸς γὰρ καὶ αὐτὸς εἶ· εἰ δὲ μεγάλην γαμεῖς, ἤν ποτε βούλῃ αὐτὴν ὀρϑὴν ϕιλῆσαι, προσάλλεσϑαί σε δεήσει ὥσπερ τὰ κυνάρια (VIII, 4,20)

συναρμόττουσα μικρῷ ⊆ μικρά

harmonijna z małym ⊆ mała

Zał.

2.

μικρὸς γὰρ καὶ αὐτὸς εἶ (VIII, 4,20)

Χρυσάντας ⊆ μικρός

Chrysantas ⊆ mały

Zał.

3.

γυναῖκα οἴει συναρμόσειν κάλλιστα (VIII, 4,19) μικράν (VIII, 4,20)

συναρμόττουσα Χρυσάντῃ ⊆ μικρά

harmonijna z Chrysantasem ⊆ mała

1., 2., R7.7

4.

πρὸς οὖν τὴν σιμότητα σάϕ' ἴσϑι ὅτι ἡ γρυπότης ἄριστ' ἂν προσαρμόσειε (VIII, 4,21)

συναρμόττουσα γρυπῷ ⊆ σιμή

harmonijna z orlonosym ⊆ zadartonosa

Zał.

5.

σὺ γρυπὸς εἶ (VIII, 4,21)

Χρυσάντας ⊆ γρυπός

Chrysantas ⊆ orlonosy

Zał.

6.

σιμὴ ἄν σοι ἰσχυρῶς συμϕέροι (VIII, 4,21)

συναρμόττουσα Χρυσάντῃ ⊆ σιμή

harmonijna z Chrysantasem ⊆ zadartonosa

4., 5., R7.7

7.

τῶν μὲν γὰρ μεστῶν γρυπὴ ἡ γαστὴρ γίγνεται (VIII, 4,21)

εὖ δεδειπνηκώς ⊆ γρυπὴν γαστέρα ἔχων

najedzony ⊆ pełnobrzuchy

Zał.

8.

ἡ γαστὴρ γίγνεται, τῶν δὲ ἀδείπνων σιμή (VIII, 4,21)

σιμὴν γαστέρα ἔχουσα ⊆ ἀδείπνος

pustobrzucha ⊆ nienajedzona

Zał.

9.

πρὸς οὖν τὴν σιμότητα σάϕ' ἴσϑι ὅτι ἡ γρυπότης ἄριστ' ἂν προσαρμόσειε (VIII, 4,21)

συναρμόττουσα γρυπὴν γαστέρα ἔχοντι ⊆ σιμὴν γαστέρα ἔχουσα

harmonijna z pełnobrzuchym ⊆ pustobrzucha

Zał.

10.

εὖ δεδειπνηκότι […] ἄδειπνος ἂν συναρμόττοι (VIII, 4,21)

συναρμόττουσα εὖ δεδειπνηκότι ⊆ ἄδειπνος

harmonijna z najedzonym ⊆ nienajedzona

7., 8., 9., R7.23

11.

εὖ δεδειπνηκότι ὥσπερ καὶ ἐγὼ νῦν (VIII, 4,21)

Χρυσάντας ⊆ εὖ δεδειπνηκώς

Chrysantas ⊆ najedzony

Zał.

12.

εὖ δεδειπνηκότι ὥσπερ καὶ ἐγὼ νῦν ἄδειπνος ἂν συναρμόττοι (VIII, 4,21)

συναρμόττουσα Χρυσάντῃ ⊆ ἄδειπνος

harmonijna z Chrysantasem ⊆ nienajedzona

10., 11., R7.7

(Loeb)

”Tell me, then, for heaven's sake,” said Chrysantas, ”what sort of wife you think would suit me best.”

”In the first place,” said he, ”she must be small; for you are small yourself; and if you marry a tall woman and wish to kiss her when she is standing up straight, you will have to jump for it, like a puppy.”

”You are quite right in that provision for me,” said he; ”and I should never get my kiss, for I am no jumper at all.”

”And in the next place,” Cyrus went on, ”a snub-nosed woman would suit you admirably.”

”Why so?”

”Because,” was the answer, ”your own nose is so hooked; and hookedness, I assure you, would be the very proper mate for snubbiness.”

”Do you mean to say also,” said the other, ”that a supperless wife would suit one who has had a good dinner, like me now?”

”Aye, by Zeus,” answered Cyrus; ”for the stomach of one who has eaten heartily bows out, but that of one who has not eaten bows in.”


Prehistoria logiki formalnej to praca doktorska Marka Jerzego Minakowskiego, obroniona 5.11.1998 na Uniwersytecie Jagiellońskim (pod oryginalnym tytułem: Logika formalna przed Arystotelesem).
Przeniesiona z wersji oryginalnej (WordPerfect 6.1) do HTML w roku 2000, bez zmian w tekście (początkowo pod adresem ancientlogic.republika.pl, obecnie logika.minakowski.pl)
Licencja Creative Commons
Prehistoria logiki formalnej by Marek Jerzy Minakowski is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Unported License.