II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

60. Platon, Parmenides 151e3–152a3

Skoro jedno uczestniczy w istnieniu, uczestniczy też w czasie.

Parmenides, Arystoteles:

^151e3῏Αρ' οὖν καὶ χρόνου μετέχει τὸ ἕν, καὶ ἐστί τε καὶ γί⁴γνεται νεώτερόν τε καὶ πρεσβύτερον αὐτό τε ἑαυτοῦ καὶ τῶν ⁵ἄλλων, καὶ οὔτε νεώτερον οὔτε πρεσβύτερον οὔτε ἑαυτοῦ ⁶οὔτε τῶν ἄλλων, χρόνου μετέχον;

Πῶς;

Εἶναι μέν που ⁷αὐτῷ ὑπάρχει, εἴπερ ἓν ἔστιν.

Ναί.

Τὸ δὲ εἶναι ἄλλο τί ⁸ἐστιν ἢ μέϑεξις οὐσίας μετὰ χρόνου τοῦ παρόντος, ὥσπερ ^152a1τὸ ἦν μετὰ τοῦ παρεληλυϑότος καὶ αὖ τὸ ἔσται μετὰ τοῦ ²μέλλοντος οὐσίας ἐστὶ κοινωνία;

῎Εστι γάρ.

Μετέχει μὲν ³ἄρα χρόνου, εἴπερ καὶ τοῦ εἶναι.

Πάνυ γε.

1.

χρόνου μετέχει τὸ ἕν (151e3)

ἕν ⊆ χρόνου μετέχον

Jedno ⊆ uczestniczące w czasie

2., 3., R1.1.1.1

2.

Εἶναι […] αὐτῷ ὑπάρχει, εἴπερ ἓν ἔστιν (151e6–7)

ἕν ⊆ εἶναι μετέχον

Jedno ⊆ uczestniczące w byciu

Zał.

3.

Μετέχει […] χρόνου, εἴπερ καὶ τοῦ εἶναι (152a2–3)

εἶναι μετέχον ⊆ χρόνου μετέχον

uczestniczące w byciu ⊆ uczestniczące w czasie

Zał.

(Witwicki)

— A czy i w czasie uczestniczy Jedno i jest, i staje się młodszym i starszym samo od siebie i od innych i ani młodszym, ani starszym ani od siebie, ani od innych, chociaż uczestniczy w czasie?

— Jakim sposobem?

— Przecież chyba bycie mu przysługuje, skoro ono jest Jednem.

— Tak.

— A bycie czy to coś innego niż uczestniczenie w istnieniu w czasie teraźniejszym, tak samo, jak „było” w czasie przeszłym, a „będzie” to uczestniczenie w istnieniu w czasie przyszłym?

— No jest tak.

— Zatem ono uczestniczy w czasie, skoro uczestniczy w byciu.

— Tak jest.

(Jowett)

Does the one also partake of time? And is it and does it become older and younger than itself and others, and again, neither younger nor older than itself and others, by virtue of participation in time?

How do you mean?

If one is, being must be predicated of it?

Yes.

But to be (einai) is only participation of being in present time, and to have been is the participation of being at a past time, and to be about to be is the participation of being at a future time?

Very true.

Then the one, since it partakes of being, partakes of time?

Certainly.