II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

62. Platon, Parmenides 161a6–b4

Jeżeli są jakiekolwiek rzeczy inne od Jednego, są one niepodobne Jednemu.

Parmenides, Arystoteles:

^161a6Καὶ ἀνομοιότης ἄρα ἐστὶν αὐτῷ πρὸς τὰ ἄλλα· τὰ γὰρ ⁷ἄλλα τοῦ ἑνὸς ἕτερα ὄντα ἑτεροῖα καὶ εἴη ἄν.

Ναί.

Τὰ ⁸δ' ἑτεροῖα οὐκ ἀλλοῖα;

Πῶς δ' οὔ;

Τὰ δ' ἀλλοῖα οὐκ ^b1ἀνόμοια;

᾿Ανόμοια μὲν οὖν.

Οὐκοῦν εἴπερ τῷ ἑνὶ ἀνόμοιά ²ἐστι, δῆλον ὅτι ἀνομοίῳ τά γε ἀνόμοια ἀνόμοια ἂν εἴη.

³Δῆλον.

Εἴη δὴ ἂν καὶ τῷ ἑνὶ ἀνομοιότης, πρὸς ἣν τὰ ⁴ἄλλα ἀνόμοια αὐτῷ ἐστιν.

῎Εοικεν.

1.

τὰ […] ἄλλα […] ἕτερα ὄντα (161a6–7)

ἄλλα ⊆ ἕτερα

inne ⊆ różne

Zał.

2.

ἕτερα ὄντα ἑτεροῖα […] εἴη ἄν (161a6–7)

ἕτερα ⊆ ἑτεροῖα

różne ⊆ odmienne

Zał.

3.

Τὰ […] ἑτεροῖα […] ἀλλοῖα (161a7–8)

ἑτεροῖα ⊆ ἀλλοῖα

odmienne ⊆ innego rodzaju

Zał.

4.

Τὰ […] ἀλλοῖα […] ἀνόμοια; (161a8–b1)

ἀλλοῖα ⊆ ἀνόμοια

innego rodzaju ⊆ niepodobne

Zał.

5.

τὰ ἄλλα ἀνόμοια […] ἐστιν (161b3–4)

ἄλλα ⊆ ἀνόμοια

inne ⊆ niepodobne

1., 2., 3., 4., R1.1.1.7

(Witwicki)

— Więc i niepodobieństwo mu przysługuje, oprócz innych. Bo inne rzeczy, będąc różne od Jednego, muszą też być odmienne.

— Tak.

— A „odmienne” czy to nie „coś innego rodzaju”?

— Jakżeby nie?

— A „innego rodzaju” czy to nie tyle co: „niepodobne”?

— No niepodobne.

— Nieprawdaż, jeśli coś jest niepodobne do Jednego, to jasna rzecz, że to niepodobne musi być niepodobne do czegoś niepodobnego.

— Jasne.

— Zatem i Jednemu przysługiwałoby niepodobieństwo, ze względu na które inne rzeczy są do niego niepodobne.

— Zdaje się.

(Jowett)

And it will have unlikeness in relation to the others, for the others being different from the one will be of a different kind.

Certainly.

And are not things of a different kind also other in kind?

Of course.

And are not things other in kind unlike?

They are unlike.

And if they are unlike the one, that which they are unlike will clearly be unlike them?

Clearly so.

Then the one will have unlikeness in respect of which the others are unlike it?

That would seem to be true.