Summary: The Pre-Aristotelian Formal Logic

Część I - Logika formalna przed Arystotelesem

  1. Wstęp
  2. Objaśnienia ważniejszych pojęć
  3. Wybrane dotychczasowe ujęcia przedarystotelesowej logiki formalnej
  4. Plan badań i metodologia
  5. Opis zgromadzonego materiału źródłowego
  6. Fragmenta praearistotelicorum — przykłady
  7. Analiza wyników
  8. Rozstrzygnięcia
  9. Bibliografia

Część II - Katalog przedarystotelesowych fragmentów logicznych

I. Fragmenta prearistotelicorum

  1. Układ pozycji katalogowej
  2. System przyjęty w formalizacji
  3. Reguły logiczne znalezione u prearystotelików
  4. Kanon pism prearystotelików
  5. Spis znalezionych fragmentów logicznych w pismach prearystotelików
  6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików
  7. Dodatek 1.: fragmenty logiczne we fragmentach presokratyków
  8. Dodatek 2.: fragmenty logiczne w pismach pseudoplatońskich

II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

80. Platon, Hipparch 231e2–232a5

Sokrates po raz kolejny (czwarty) udowadnia przyjacielowi, że każdy zysk jest dobry (a zatem wszyscy są zachłanni).

Sokrates, jego Przyjaciel.

231e2ΣΩ. Τὸ μὲν ἄξιον ἄρα κερδαλέον ἐστίν, ἐάντε σμικρὸν 3ᾖ ἐάντε μέγα, τὸ δὲ ἀνάξιον ἀκερδές.

4ΕΤ. Ναί.

5ΣΩ. Τὸ δὲ ἄξιον λέγεις ἄξιον εἶναι ἄλλο τι ἢ κεκτῆσϑαι;

6ΕΤ. Ναί, κεκτῆσϑαι.

7ΣΩ. Τὸ δὲ ἄξιον αὖ λέγεις κεκτῆσϑαι τὸ ἀνωϕελὲς ἢ τὸ 8ὠϕέλιμον;

9ΕΤ. Τὸ ὠϕέλιμον δήπου.

232a1ΣΩ. Οὐκοῦν τὸ ὠϕέλιμον ἀγαϑόν ἐστιν;

2ΕΤ. Ναί.

3ΣΩ. Οὐκοῦν, ὦ ἀνδρειότατε πάντων, οὐ τὸ κερδαλέον 4ἀγαϑὸν αὖ πάλιν τρίτον ἢ τέταρτον ἥκει ἡμῖν ὁμολογούμενον;

5ΕΤ. ῎Εοικεν.

1.

Τὸ […] ἄξιον […] κερδαλέον ἐστίν (231e2)

κερδαλέον ⊆ ἄξιον

zyskowne ⊆ cenne

Zał.

2.

Τὸ […] ἄξιον […] ἄξιον […] κεκτῆσϑαι (231e5)

ἄξιον ⊆ ἄξιον κεκτῆσϑαι

cenne ⊆ warte zdobywania

Zał.

3.

Τὸ […] ἄξιον […] κεκτῆσϑαι […] τὸ ὠϕέλιμον (231e7–8)

ἄξιον κεκτῆσϑαι ⊆ ὠϕέλιμον

warte zdobywania ⊆ przydatne

Zał.

4.

τὸ ὠϕέλιμον ἀγαϑόν ἐστιν (232a1)

ὠϕέλιμον ⊆ ἀγαϑόν

przydatne ⊆ dobre

Zał.

5.

τὸ κερδαλέον ἀγαϑὸν (232a3–4)

κερδαλέον ⊆ ἀγαϑόν

zyskowne ⊆ dobre

1., 2., 3., 4., R1.1.1.7

(Regner)

Sokrates: A więc wartość stanowi o zysku, czy to będzie mała ilość, czy duża, to natomiast, co jest bezwartościowe, nie daje zysku.

Przyjaciel: Tak.

Sokrates: Powiadasz zaś znów, że tym, co ma wartość, jest to, co jest warte czego innego niż żeby je nabywać?

Przyjaciel: Tego, żeby je nabywać.

Sokrates: To zaś znów, co jest warte nabycia, jest — zdaniem twoim — nieprzydatne czy przydatne?

Przyjaciel: Chyba przydatne.

Sokrates: A czy przydatne jest dobre?

Przyjaciel: Tak.

Sokrates: Czy więc, o najdzielniejszy z ludzi, znów po raz trzeci czy czwarty nie przyszło nam zgodzić się na to, że zysk jest czymś dobrym?

Przyjaciel: Tak się zdaje.


Prehistoria logiki formalnej to praca doktorska Marka Jerzego Minakowskiego, obroniona 5.11.1998 na Uniwersytecie Jagiellońskim (pod oryginalnym tytułem: Logika formalna przed Arystotelesem).
Przeniesiona z wersji oryginalnej (WordPerfect 6.1) do HTML w roku 2000, bez zmian w tekście (początkowo pod adresem ancientlogic.republika.pl, obecnie logika.minakowski.pl)
Licencja Creative Commons
Prehistoria logiki formalnej by Marek Jerzy Minakowski is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Unported License.