Summary: The Pre-Aristotelian Formal Logic

Część I - Logika formalna przed Arystotelesem

  1. Wstęp
  2. Objaśnienia ważniejszych pojęć
  3. Wybrane dotychczasowe ujęcia przedarystotelesowej logiki formalnej
  4. Plan badań i metodologia
  5. Opis zgromadzonego materiału źródłowego
  6. Fragmenta praearistotelicorum — przykłady
  7. Analiza wyników
  8. Rozstrzygnięcia
  9. Bibliografia

Część II - Katalog przedarystotelesowych fragmentów logicznych

I. Fragmenta prearistotelicorum

  1. Układ pozycji katalogowej
  2. System przyjęty w formalizacji
  3. Reguły logiczne znalezione u prearystotelików
  4. Kanon pism prearystotelików
  5. Spis znalezionych fragmentów logicznych w pismach prearystotelików
  6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików
  7. Dodatek 1.: fragmenty logiczne we fragmentach presokratyków
  8. Dodatek 2.: fragmenty logiczne w pismach pseudoplatońskich

II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

95. Platon, Eutydem 276e8–277b2

Eutydem obala odpowiedź Kleiniasza na swoje kolejne pytanie: czy uczący się uczą się tego, co wiedzą, czy też tego, czego nie wiedzą.

Eutydem, Kleiniasz:

276e8᾿Εν δὲ τούτῶ ὁ μὲν Κλεινίας τῷ Εὐϑυδήμῳ ἀπεκρίνατο 9ὅτι μανϑάνοιεν οἱ μανϑάνοντες ἃ οὐκ ἐπίσταιντο· ὁ δὲ ἤρετο 277a1αὐτὸν διὰ τῶν αὐτῶν ὧνπερ τὸ πρότερον· Τί δέ; ἦ δ' ὅς, οὐκ 2ἐπίστασαι σὺ γράμματα;

Ναί, ἔϕη.

Οὐκοῦν ἅπαντα;

3῾Ωμολόγει.

῞Οταν οὖν τις ἀποστοματίζῃ ὁτιοῦν, οὐ γράμματα 4ἀποστοματίζει;

῾Ωμολόγει.

Οὐκοῦν ὧν τι σὺ ἐπίστασαι, 5ἔϕη, ἀποστοματίζει, εἴπερ πάντα ἐπίστασαι;

Καὶ τοῦτο 6ὡμολόγει.

Τί οὖν; ἦ δ' ὅς, ἆρα σὺ 〈οὐ〉 μανϑάνεις ἅττ' ἂν 7ἀποστοματίζῃ τις, ὁ δὲ μὴ ἐπιστάμενος γράμματα μανϑάνει;

8Οὔκ, ἀλλ', ἦ δ' ὅς, μανϑάνω.

Οὐκοῦν ἃ ἐπίστασαι, ἦ δ' b1ὅς, μανϑάνεις, εἴπερ γε ἅπαντα τὰ γράμματα ἐπίστασαι.

2῾Ωμολόγησεν.

Οὐκ ἄρα ὀρϑῶς ἀπεκρίνω, ἔϕη.

1.

ἐπίστασαι σὺ γράμματα (277a2)

γράμματα ⊆ ἐπιστάμενον

litery ⊆ znane

Zał.

2.

γράμματα ἀποστοματίζει (277a3–4)

ἀποστοματιζόμενον ⊆ γράμματα

dyktowane ⊆ litery

Zał.

3.

ἀποστοματίζει (277a5) τι (277a4) ὧν […] σὺ ἐπίστασαι (277a4)

ἀποστοματιζόμενον ⊆ ἐπιστάμενον

dyktowane ⊆ znane

1., 2., R1.1.1.2

4.

μανϑάνεις ἅττ' ἂν ἀποστοματίζῃ τις (277a6–7)

μανϑανόμενον ⊆ ἀποστοματιζόμενον

uczone ⊆ dyktowane

Zał.

5.

μανϑάνεις (277b1) ἃ ἐπίστασαι (277a8)

μανϑανόμενον ⊆ ἐπιστάμενον

uczone ⊆ znane

3., 4., R1.1.1.2

(Witwicki)

W tym czasie Kleiniasz Eutydemowi odpowiedział, że uczący się uczą się tego, czego nie wiedzą.

A ten pytał go dalej tak samo, jak przedtem. Jak to — powiada — czy ty nie znasz liter?

Znam — powiada.

Nieprawdaż, wszystkie?

Przyznał.

Więc kiedy ktoś to lub owo dyktuje, czyż on nie dyktuje liter?

Zgodził się.

Zatem dyktuje coś takiego, co ty znasz, skoro znasz wszystkie litery?

I na to się zgodził.

Więc jakże, czy więc nie uczysz się tego, co ktoś dyktuje, a tylko ten się uczy, który nie zna liter?

Nie — powiada — ja się uczę.

Nieprawdaż — mówi — uczysz się tego, co wiesz i co znasz, skoro znasz wszystkie litery.

Zgodził się.

W takim razie nie odpowiedziałeś słusznie — powiada.

(Jowett)

Meanwhile Cleinias had answered Euthydemus that those who learned learn what they do not know; and he put him through a series of questions the same as before.

Do you not know letters?

He assented.

All letters?

Yes.

But when the teacher dictates to you, does he not dictate letters?

To this also he assented.

Then if you know all letters, he dictates that which you know?

This again was admitted by him.

Then, said the other, you do not learn that which he dictates; but he only who does not know letters learns?

Nay, said Cleinias; but I do learn.

Then, said he, you learn what you know, if you know all the letters?

He admitted that.

Then, he said, you were wrong in your answer.


Prehistoria logiki formalnej to praca doktorska Marka Jerzego Minakowskiego, obroniona 5.11.1998 na Uniwersytecie Jagiellońskim (pod oryginalnym tytułem: Logika formalna przed Arystotelesem).
Przeniesiona z wersji oryginalnej (WordPerfect 6.1) do HTML w roku 2000, bez zmian w tekście (początkowo pod adresem ancientlogic.republika.pl, obecnie logika.minakowski.pl)
Licencja Creative Commons
Prehistoria logiki formalnej by Marek Jerzy Minakowski is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Unported License.