Summary: The Pre-Aristotelian Formal Logic

Część I - Logika formalna przed Arystotelesem

  1. Wstęp
  2. Objaśnienia ważniejszych pojęć
  3. Wybrane dotychczasowe ujęcia przedarystotelesowej logiki formalnej
  4. Plan badań i metodologia
  5. Opis zgromadzonego materiału źródłowego
  6. Fragmenta praearistotelicorum — przykłady
  7. Analiza wyników
  8. Rozstrzygnięcia
  9. Bibliografia

Część II - Katalog przedarystotelesowych fragmentów logicznych

I. Fragmenta prearistotelicorum

  1. Układ pozycji katalogowej
  2. System przyjęty w formalizacji
  3. Reguły logiczne znalezione u prearystotelików
  4. Kanon pism prearystotelików
  5. Spis znalezionych fragmentów logicznych w pismach prearystotelików
  6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików
  7. Dodatek 1.: fragmenty logiczne we fragmentach presokratyków
  8. Dodatek 2.: fragmenty logiczne w pismach pseudoplatońskich

II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

6. Katalog fragmentów logicznych znalezionych w pismach prearystotelików

98. Platon, Eutydem 283c5–d8

Eutydem dowodzi Sokratesowi, że chcąc, by Kleiniasz się uczył, chce go zabić.

Eutydem, Sokrates, Sokrates jako narrator:

283c5Τί οὖν; ἔϕη· ϕατὲ 6βούλεσϑαι αὐτὸν σοϕὸν γενέσϑαι;

Πάνυ μὲν οὖν.

Νῦν 7δέ, ἦ δ' ὅς, Κλεινίας πότερον σοϕός ἐστινοὔ;

Οὔκουν 8ϕησί γέ πω· ἔστιν δέ, ἦν δ' ἐγώ, οὐκ ἀλαζών.

῾Υμεῖς δέ, d1ἔϕη, βούλεσϑε γενέσϑαι αὐτὸν σοϕόν, ἀμαϑῆ δὲ μὴ εἶναι;

2῾Ωμολογοῦμεν.

Οὐκοῦν ὃς μὲν οὐκ ἔστιν, βούλεσϑε 3αὐτὸν γενέσϑαι, ὃς δ' ἔστι νῦν, μηκέτι εἶναι.

Καὶ ἐγὼ 4ἀκούσας ἐϑορυβήϑην· ὁ δέ μου ϑορυβουμένου ὑπολαβών, 5῎Αλλο τι οὖν, ἔϕη, ἐπεὶ βούλεσϑε αὐτὸν ὃς νῦν ἐστὶν 6μηκέτι εἶναι, βούλεσϑε αὐτόν, ὡς ἔοικεν, ἀπολωλέναι; καίτοι 7πολλοῦ ἂν ἄξιοι οἱ τοιοῦτοι εἶεν ϕίλοι τε καὶ ἐρασταί, 8οἵτινες τὰ παιδικὰ περὶ παντὸς ἂν ποιήσαιντο ἐξολωλέναι.

1.

ϕατὲ βούλεσϑαι αὐτὸν σοϕὸν γενέσϑαι (283c5–6)

Κλεινίας βουλόμενος ⊆ Κλεινίας σοϕός

Kleiniasz chciany ⊆ Kleiniasz mądry

Zał.

2.

Νῦν […] Κλεινίας (283c7) οὔ (283c7) σοϕός ἐστιν (283c7)

Κλεινίας ὃς νῦν ἐστί ∥ Κλεινίας σοϕός

Kleiniasz rzeczywisty ∥ Kleiniasz mądry

Zał.

3.

βούλεσϑε αὐτὸν […] ὃς […] ἔστι νῦν, μηκέτι εἶναι (283d2–3)

Κλεινίας βουλόμενος ⊆ ¬ Κλεινίας ὃς νῦν ἐστι

Kleiniasz chciany ⊆ ¬ Kleiniasz rzeczywisty

1., 2., R1.3.5.6

4.

ἐπεὶ βούλεσϑε αὐτὸν ὃς νῦν ἐστὶν μηκέτι εἶναι, βούλεσϑε αὐτόν […] ἀπολωλέναι (283d5–6)

¬ Κλεινίας ὃς νῦν ἐστι ⊆ Κλεινίας ἀπολώμενος

¬ Kleiniasz rzeczywisty ⊆ Kleiniasz nieżywy

Zał.

5.

βούλεσϑε αὐτόν […] ἀπολωλέναι (283d6)

Κλεινίας βουλόμενος ⊆ Κλεινίας ἀπολώμενος

Kleiniasz chciany ⊆ Kleiniasz nieżywy

3., 4., R1.1.1.1

(Witwicki)

No więc — powiada — wy niby to chcecie, żeby on się stał mądry?

Tak jest.

A w tej chwili — powiada — Kleiniasz jest mądry czy nie?

Jeszcze nie, on chyba powie; on przecież nie jest samochwał.

A wy — powiada — chcecie, żeby on się stał mądry, a nieukiem żeby nie był?

Zgadzamy się.

A więc chcecie, żeby się stał takim, jakim nie jest, a tym, czym był, żeby już nie był?

Kiedym to usłyszał, zafrasowałem się. A ten, podchwytując moją troskę, powiada: Jakże to? Jeżeli chcecie, żeby on tym, czym jest teraz, wcale nie był, to chcecie, widać, żeby zginął. To ładni przyjaciele i zakochani, którzy nade wszystko by chcieli, żeby ich ukochany zginął!

(Jowett)

Well, said he, and so you say that you wish Cleinias to become wise?

Undoubtedly.

And he is not wise as yet?

At least his modesty will not allow him to say that he is.

You wish him, he said, to become wise and not, to be ignorant?

That we do.

You wish him to be what he is not, and no longer to be what he is?

I was thrown into consternation at this.

Taking advantage of my consternation he added: You wish him no longer to be what he is, which can only mean that you wish him to perish. Pretty lovers and friends they must be who want their favourite not to be, or to perish!


Prehistoria logiki formalnej to praca doktorska Marka Jerzego Minakowskiego, obroniona 5.11.1998 na Uniwersytecie Jagiellońskim (pod oryginalnym tytułem: Logika formalna przed Arystotelesem).
Przeniesiona z wersji oryginalnej (WordPerfect 6.1) do HTML w roku 2000, bez zmian w tekście (początkowo pod adresem ancientlogic.republika.pl, obecnie logika.minakowski.pl)
Licencja Creative Commons
Prehistoria logiki formalnej by Marek Jerzy Minakowski is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Unported License.