II. Zależności statystyczne

Marek Jerzy. Minakowski, Prehistoria logiki formalnej

I. Fragmenta prearistotelicorum

8. Dodatek 2.: fragmenty logiczne w pismach pseudoplatońskich

303. Pseudo-Platon, Syzyf 390d6–e8

Sokrates sofistycznie pokazuje niemożliwość obradowania.

Sokrates, Syzyf:

^390d6ΣΩ. Εἰπὲ δή μοι· οὐχ ἅπαντες οἵ τε εὖ βουλευόμενοι καὶ ⁷οἱ κακῶς περὶ μελλόντων τινῶν ἔσεσϑαι βουλεύονται;

⁸ΣΙ. Πάνυ γε.

ΣΩ. ῎Αλλο τι οὖν ἢ τὰ μέλλοντα οὔπω ἐστίν;

⁹ΣΙ. Οὐ γὰρ δή.

ΣΩ. Εἰ γὰρ εἴη, οὐκ ἂν ἔτι δήπου μέλλοι ^e1ἔσεσϑαι, ἀλλ' εἴη ἂν ἤδη. ἦ γάρ;

ΣΙ. Ναί.

ΣΩ. Οὐκοῦν ²εἰ μήπω ἐστίν, οὕτως οὐδὲ γέγονε τὰ μὴ ὄντα;

ΣΙ. Οὐ γάρ.

³ΣΩ. Οὐκοῦν εἰ μήπω μηδὲ γέγονεν, οὔπω οὐδὲ ϕύσιν ἔχει ⁴οὐδεμίαν αὐτῶν;

ΣΙ. Οὐ γὰρ οὖν.

ΣΩ. ῎Αλλο τι οὖν ἢ οἵ ⁵τε εὖ βουλευόμενοι καὶ οἱ κακῶς ἅπαντες βουλεύονται περὶ ⁶πραγμάτων οὔτε ὄντων οὔτε γεγενημένων οὔτε ϕύσιν ⁷οὐδεμίαν ἐχόντων, ὅταν περὶ τῶν μελλόντων βουλεύωνται;

⁸ΣΙ. Φαίνονταί γε.

1.

ἅπαντες […] βουλευόμενοι […] περὶ μελλόντων τινῶν ἔσεσϑαι βουλεύονται (390d6–7)

περί τινος βουλευόμενοι βουλευόμενοι ⊆ μέλλοντα ἔσεσϑαι

przedmiot obradowania ⊆ mające zaistnieć

Zał.

2.

τὰ μέλλοντα οὔπω ἐστίν (390d8)

μέλλοντα ἔσεσϑαι ∥ ὄντα

mające zaistnieć ∥ istniejące

3., R1.1.3

3.

εἰ γὰρ εἴη, οὐκ ἂν ἔτι δήπου μέλλοι ἔσεσϑαι (390d9–e1)

ὄντα ∥ μέλλοντα ἔσεσϑαι

istniejące ∥ mające zaistnieć

Zał.

4.

εἰ μήπω ἐστίν […] οὐδὲ γέγονε (390e2)

¬ ὄντα ∥ γεγονότα

¬ istniejące ∥ powstałe

Zał.

5.

εἰ μήπω μηδὲ γέγονεν […] οὐδὲ ϕύσιν ἔχει οὐδεμίαν αὐτῶν (390e3–4)

¬ γεγονότα ∥ ϕύσιν ἔχοντα

¬ powstałe ∥ mające naturę

Zał.

6.

οἵ […] βουλευόμενοι […] ἅπαντες βουλεύονται περὶ πραγμάτων […] οὔ […] ϕύσιν οὐδεμίαν ἐχόντων (390e4–7)

περί τινος βουλευόμενοι βουλευόμενοι ⊆ ¬ ϕύσιν ἔχοντα

przedmiot obradowania ⊆ ¬ mające naturę

1., 2., 3., 4., R1.3.5.11

(Regner)

Sokrates: No, to mi powiedz: Czy wszyscy, i ci, którzy radzą wybornie, i ci, którzy licho, radzą o pewnych rzeczach, które mają zaistnieć.

Syzyf: Z całą pewnością.

Sokrates: Czyżby więc rzeczy przyszłe już istniały?

Syzyf: No, jeszcze nie.

Sokrates: Bo gdyby istniały, to by nie miały dopiero zaistnieć, lecz byłyby już teraz. Nieprawdaż?

Syzyf: Tak.

Sokrates: A więc jeżeli jeszcze nie istnieją, to rzeczy nie istniejące nie powstały.

Syzyf: No, bo nie.

Sokrates: A więc jeżeli jeszcze nawet nie powstały, to one nie mają jeszcze żadnej natury.

Syzyf: Rzeczywiście nie.

Sokrates: Czyżby więc i ci, którzy radzą wybornie, i ci, którzy radzą licho, wszyscy obradują o rzeczach, które ani nie istnieją, ani nie powstały, ani nie mają żadnej natury, ponieważ oni by obradowali o rzeczach przyszłych.

Syzyf: Tak się przynajmniej wydaje.